U okviru predmeta Socijalni rad sa starima na Fakultetu političkih nauka gostujući predavač na vežbama u četvrtak 21. aprila 2022. godine bila je Nataša Todorović, predsednica Gerontološkog društva Srbije i stručna saradnica Crvenog krsta Srbije i tom prilikom govorila je o položaju starijih žena.
Žene u Srbiji žive duže od muškaraca ali takođe žive i sa zdravstvenim teškoćama. Zbog rodnih nejednakosti u različitim životnim fazama žene imaju i nepovoljnije materijalne uslove života u starosti, posebno ako ostanu same. Takođe su prisutne i rodne razlike u penzijama i one reflektuju rodne nejednakosti sa tržišta rada i posledica su dužine radnog staža i visine primanja, koje su takođe bile u korist muškaraca.
Rodne razlike u siromaštvu takođe su izražene. U populaciji mlađoj od 65 godina žene imaju nešto nižu stopu rizika od siromaštva nego muškarci, dok je u starijoj populaciji upravo suprotno – rizici od siromaštva veći su među ženama nego među muškarcima.
Rodne razlike u Srbiji izražene su i u pogledu materijalne deprivacije. U ovoj oblasti rodni se jaz, takođe, drugačije ispoljava u mlađoj i starijoj populaciji. Među stanovništvom starosti do 64 godine teška materijalna deprivacija nešto je više zastupljena u muškoj nego ženskoj populaciji, dok je među starijim osobama veća zastupljenost teško materijalno uskraćenih među ženama nego među muškarcima. Najstarije žene su i najizloženije teškim oblicima materijalne uskraćenosti.
Kada se posmatraju pojedinačni elementi materijalne deprivacije, još se jasnije vidi da resursi u domaćinstvu nisu jednako distribuirani i da su prakse zadovoljenja potreba izrazito rodno obeležene. Žene češće nego muškarci prijavljuju uskraćenost potreba različite vrste. One češće nisu u mogućnosti da samostalno troše manje količine novca bez konsultacija sa drugima, da priušte odlazak na sportske ili kulturne događaje, da se okupe na piću ili obroku sa prijateljima ili porodicom, da zamene iznošenu odeću i češće nemaju dva para obuće.
Muškarci stari 65+ imaju 8,3 sata slobodnog vremena tokom dana, a žene 7,4 sata. Žene imaju manje slobodnog vremena, jer su one uglavnom neformalni negovatelji ili čuvaju unučiće. Za razliku od starijih muškaraca žene veoma malo vremena dnevno posvete sportu, vežbanju ili šetnji. Ovim rekreativnim aktivnostima koje su značajne za fizičku kondiciju i opšte fizičko zdravlje više se posvećuju muškarci, koji tokom dana odvoje u proseku 40 minuta za ove aktivnosti, naspram samo 15 minuta koje odvoje žene.
Potrebno je ulagati u zdravo starenje tokom celog životnog ciklusa i boriti se protiv diskriminacije nad starijim ženama kako bi se obezbedilo dostojanstveno starenje.
